Idą wakacje. Czas wypoczynku i odrobiny lenistwa. A ja namawiam, by właśnie na wakacjach zmobilizować się i żyć nieco bardziej ekologicznym. Problem komunalnych odpadów wymaga przede wszystkim  chęci.  REAKTYWACJA SEGREGACJI – to było hasło tegorocznej kampania edukacji ekologicznej dotycząca potrzeby selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Po cyklu zajęć edukacyjnych we wszystkich szkołach, gdzie dokładnie omawiano jakie odpady komunalne jak należy segregować, ogłoszono dwa konkursy ekologiczne. Pierwszym był konkursu literackiego na haiku - japońską miniaturę poetycką dotyczącą zagospodarowania domowych odpadów. Organizator -  Stowarzyszenie „EKOSKOP” - zawiesił uczniom szkół „poprzeczkę” dość wysoko. Z jednej strony chodziło o zwrócenie uwagi na potrzebę segregacji odpadów komunalnych, z drugiej o użycie formy haiku (jap. 俳句 zwaną też hokku, haikai,) oryginalnej japońskiej miniatury poetyckiej w której obowiązuje sztywno ustalona reguła, że wiersz składa się z 17 sylab podzielonych na trzy części znaczeniowe po 5, 7 i 5 sylab. Dodatkowo (i dla utrudnienia) ustalono pierwsze wersy haiku do wyboru ….ale bez możliwości zmiany na dowolne. Drugi konkurs był bardziej typowy – plakat promujący segregacje odpadów. Oba konkursy realizowane były przy  współpracy z Urzędem Gminy Trzebownisko, Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej w Rzeszowie (fundatorem nagród i operatorem systemu zbiórki i zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie gminy Trzebownisko) oraz Gminnym Ośrodkiem Kultury w Trzebownisku, z siedzibą w Tajęcinie. Wpłynęło ponad 100 prac. Członkowie trzyosobowego Jury mieli w kilku przypadkach odmienne zdania, ale demokracja pozwoliła na ustalenie werdyktu ostatecznego. Laureaci, nauczyciele, rodzice, opiekunowie, przedstawiciele Urzędu Gminy Trzebownisko i ekolodzy z „EKOSKOP” spotkali się na uroczystości podsumowania kampanii, którą zorganizowała Szkoła Podstawowa w Trzebownisku.
Najpierw był mały wykład o odpadach i sposobie ich segregacji, zabawa w segregowanie odpadów, a potem odczytano wyniki konkursów.

W  konkursie plastycznym nagrody otrzymali:
1. miejsce Wiktor Trojnar SP w Łące
 

 

2. miejsce Milena Kiełbasa SP w Trzebownisku,
 

3. miejsce Barczak Jakub SP w Trzebownisku,
 

wyróżnienie Miotk Natalia SP w Trzebownisku.
 

W konkursie literackim nagrody otrzymali

1. miejsce - Marcin Kokoszka godło „Gdacząca Kurka” ZS w Łukawcu,

 

 

2. miejsce - Oliwia Dziubak godło „DZIUB” SP w Nowej Wsi,
 

 

3. miejsce - MIchał Haligowski godło „NATRIX NATRIX” SP w Trzebownisku,

 

Wyróżnienie - Michalina Haligowska godło „Daisy” SP w Trzebownisku.

Nagrody dla laureatów ufundowała MPGK Rzeszów Sp zo.o., najlepsi otrzymali dyplomy i do wyboru: hulajnogi, piłki nożne, do siatkówki i koszykówki oraz zestawy do badmintona i tenisa stołowego.

Konkursy są ważnym narzędziem edukacji. Pobudzają do myślenia, kreatywnych rozwiązań, inspirują i motywują do aktywności.  Pozostaje refleksja, że segregacja odpadów jest nie tylko prawnym obowiązkiem ale i świadectwem ekologicznej kultury, szacunku dla zasobów przyrody (wszak z makulatury można wyprodukować papier, a z stłuczki szklanej czy puszek nowe butelki i nowe puszki) i sposobem na ochronę zdrowia. Myslami jesteśmy już na wakacjach ale przecież za zaledwie pięć miesięcy nastanie nowy,  jesienny sezon grzewczy. Dobrze by było, aby do tego czasu wszyscy właściciele nieruchomości nauczyli się że jedynym miejscem na zużyte opakowania z tworzyw sztucznych np. butelki PET, kubki po jogurcie, wytłoczki na owoce, plastikowe pudełka, opakowania z PCV jest żółty worek! Inaczej ze zbyt dużej liczby kominów emitowany będzie smogowy dym zawierający toksyczne związki chemiczne: benzoalfapiren, dioksyny, furany, cyjanowodor.

Na konkursowych plakatach można było znaleźć gotowe instrukcje gminnego systemu segregacji: worek żółty – plastiki i metale, worek zielony – szkło opakowaniowe, worek niebieski – makulatura, worek brązowy bioodpady pochodzenia roślinnego. Pozostałe odpady  (oprócz odpadów niebezpiecznych: farb, lakierów, baterii, elektroodpadów, przeterminowanych leków, olejów przepracowanych), wrzucamy do worka na pozostałe odpady nie nadające się do ponownego zagospodarowania.  

Mirosław Ruszała
Stowarzyszenie „EKOSKOP”

Przy okazji nauki segregacji (jedynego - obok unikania i precyklingu - sposobu na ekologiczne postepowanie z odpadami) podkreślamy, że zabronione jest „domowe niszczenie śmieci ogniem”. Palenie lakierowanego drewna, kolorowych zadrukowane gazety, wydawnictw reklamowych powoduje uwalniane do atmosfery pyłów PM 10 i PM 2.5 i drobin rakotwórczych metali ciężkich np. z farb drukarskich. Palenie  odpadów komunalnych domowym sposobem jest nie tylko zabronione (ustawa o odpadach zabrania spalania śmieci pod karą 5 000 złotych grzywny), ale naraża nas wszystkich na poważne choroby (rak płuc, udar mózgu, zawał serca).