Coś co dziś stało się własnością wszystkich, nie wyłączając przedszkolaków, jeszcze 30 lat temu było marzeniem ogółu. Do takich niedoścignionych „skarbów” należał wówczas również zwykły telefon podłączony do tradycyjnej sieci. Prezentując tamtejszy stan wiejskiej telekomunikacji, w monografii gminy napisałem: W 1988 roku mieszkańcy mieli do dyspozycji we wszystkich 10 sołectwach 130 telefonów, w tym tylko 60 należało do abonentów prywatnych.  Ręczna centrala na jasioneckiej poczcie umożliwiała polaczenie 21 abonentom z Jasionki, Stobiernej, Wólki, Nowej Wsi i Wysokiej. UPT w Łące obsługiwał 14 telefonów, w tym dwa łącza podciągnięto do Łukawca. Trochę bliżej świata leżało Trzebownisko: 50 numerów, w tym połowa to prywatne,. Podobnie w Zaczerniu – łącznie 42 numery. Nadzieje na zmianę tej sytuacji upatrywano w inicjatywach społecznych komitetów telefonizacji, powołanych w większości sołectw. Dzięki ich staraniom, w 1990 roku udało się uruchomić kilka central, już automatycznych; liczba wszystkich zarejestrowanych telefonów wzrosła do 400, w 1992 r. działało już 700. W kolejnych miesiącach i latach telefonizacja gminy postępowała z szybkością rakiety. Stało się tak dzięki porozumieniu jakie społeczne komitety zawarły z założoną w lipcu 1991 roku Spółdzielnią Telekomunikacyjną WIST w Łące.
 

 
Spółdzielnia łącka była w Polsce pionierem w gronie niezależnych operatorów usług telekomunikacyjnych. Powstała dzięki inicjatywie i wsparciu Józefa Ślisza, ówczesnego wicemarszałka Senatu RP, rolnika z Łąki, działacza opozycji demokratycznej, współzałożyciela rolniczej „Solidarności”. Pomoc materialną i sprzętową dla powstającej spółdzielni zadeklarowali związkowcy z podobnych firm na Zachodzie, w tym z Kanady. Dotrzymali słowa, udało się. ST WIST z powodzeniem rozwijała i rozwija swą działalność zarówno w gminie Trzebownisko, ale też w sąsiednich środowiskach powiatu rzeszowskiego i łańcuckiego. Po 15 latach funkcjonowania, Spółdzielnia obsługiwała już ponad 10 tys. abonentów w 35 miejscowościach z terenu 11 gmin. Tylko w gminie Trzebownisko, w 2005 roku sieć telefoniczna WIST  docierała do 4 tys. gospodarstw.
 

  

XXI wiek przyniósł również w tej branży rewolucyjne zmiany technologiczne. Spółdzielnia WIST starała się im podołać. W  2000 roku zaoferowała dostęp do sieci internetowej, w 2009 roku uruchomiła Telewizję Cyfrową WIST. Budowa sieci światłowodowej bezpośrednio do domów klientów (od roku 2010), umożliwiła przedłożenie mieszkańcom oferty na najwyższym poziomie: bardzo szybki internet i telewizja cyfrowa wysokiej rozdzielczości HD.  Takiej oferty - „światłowód do domu klienta” mogą nam pozazdrościć również społeczności wielkomiejskie, choćby lokatorzy rzeszowskich osiedli.  Innowacyjne przedsięwzięcia WIST zostały realnie wsparte środkami  z funduszy Unii Europejskiej.  I najnowszy element oferty łąckiej firmy: od 2019 roku WIST świadczy też usługi w zakresie telekomunikacji komórkowej. Tradycyjny telefon stacjonarny, jeszcze 30 lat temu niedoścignione marzenie mieszkańców znad Wisłoka, Czarnej i Świerkowca, w zasadzie pozostał na usługach seniorów, którzy czarny ebonitowy aparat stojący w przedpokoju traktują sentymentalnie; dla młodych, telefon podłączony do kabla jest już reliktem minionej epoki.
 

 
Jest rok 2021. Spółdzielnia Telekomunikacyjna WIST w Łące, podejmując nowe – opisane wyżej - wyzwania technologiczne, stara się dzielnie konkurować z największymi operatorami usług telekomunikacyjnych i teleinformatycznych w kraju i w regionie. Obsługuje kilkanaście tysięcy klientów głównie na obszarze powiatu rzeszowskiego (gminy Trzebownisko, Sokołów Młp., Głogów Młp., Krasne, Kamień, Rakszawa), ale też  łańcuckiego. Jest w tej liczbie rozległe grono osób korzystających z szybkiego internetu światłowodowego, wcale nie maleje grono zainteresowanych telewizją cyfrową WIST (3 pakiety, w tym najbogatszy z liczbą 128 kanałów). Teraz systematycznie przybywa klientów zainteresowanych spółdzielczą telefonią komórkową. Życząc łąckiemu Jubilatowi  oraz kierownictwu i załodze firmy dalszych sukcesów w pożytecznej pracy na rzecz gminy oraz jej społeczności, zapaszemy Czytelników na koncerty XXV edycji festiwalu „Dolina Łącka”, którego WIST – w roku swego jubileuszu - jest współorganizatorem. Obok tradycyjnych koncertów folklorystycznych a także występów gwiazd muzyki młodzieżowej, zapowiedziano m. in. ciekawe konkursy nt. WIST, a także spotkania i rozmowy z jej liderami. Dwudniowa impreza (24 i 25 lipca, początek godz. 15) odbędzie się tradycyjnie na terenie wokół OSP w Łące. Artykuł ilustrują zdjęcia wykonane w kolejnych latach funkcjonowania ST WIST.
 

 

Ryszard Bereś