W tym parku rolę drzew pełnią maszty z flagami państw oraz międzynarodowych organizacji i firm. To firmy nadzwyczajne – światowi promotorzy super technologii. Oficjalna nazwa owej podkarpackiej kolebki innowacyjności brzmi: Podkarpacki Park Naukowo – Technologiczny  (PPN-T) AEROPOLIS. Został zlokalizowany głównie na gruntach popastwiskowych sołectwa Tajęcina. Pierwsi budowniczowie pojawili się tutaj wiosną 2008 roku; 18 marca 2008 uroczyście wmurowano kamień węgielny pod polski zakład amerykańskiej firmy Borg Warner Turbo System, a w we wrześniu 2008 ruszyły pace przy obiektach niemieckiego koncernu MTU Aero Engines. W 2009 roku w obydwu fabrykach trwała już normalna produkcja. W stopkach adresowych  nowych przedsiębiorstw są nazwy Tajęciny i Jasionki. W ten sposób te dwa niepozorne sołectwa gminy Trzebownisko weszły do ekskluzywnego grona miejscowości ważnych dla światowej gospodarki oraz jej dalszego rozwoju. Niczym szwajcarskie Davos.
 

    To przyznają wszyscy: AEROPOLIS stał się najbardziej atrakcyjnym na Podkarpaciu terenem do inwestowania - poprzez miejsce lokalizacji (lotnisko, autostrada) oraz dzięki warunkom ekonomicznym i organizacyjno – prawnym, jakie zaoferowano potencjalnym przedsiębiorcom. W przyszłym roku minie 10 lat od powstania Parku; w 2003 roku stało się to realne dzięki dogadaniu się rzeszowskich uczelni - Uniwersytetu i Politechniki oraz samorządów województwa, powiatu i miasta Rzeszowa; w 2006 roku do grona sygnatariuszy porozumienia w sprawie AEROPOLIS dołączyła gmina Trzebownisko, zaraz potem  gmina Głogów Małopolski. Parkiem Zarządza Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego, kierując się opiniami Rady PPN-T; wśród 16 członków Rady jest też wójt gminy Trzebownisko. Udział samorządów lokalnych w funkcjonowaniu Parku jest dość oczywisty, wszak są one, bądź były, pierwotnymi właścicielami działek wchodzących w skład PPN-T. Pozycja gminy Trzebownisko jest jednak szczególna – w końcu, to na jej terytorium administracyjnym położona jest główna część Parku – tzw. strefa przylotniskowa S1.
 

    Magnesem ściągającym do Tajęciny światowe koncerny, są m.in. zwolnienia podatkowe na jakie mogą liczyć. Z racji włączenia strefy w obręb SSE EUROPARK MIELEC, wszyscy tutaj inwestujący korzystają z ulgi podatkowej na CIT, zagwarantowanej przez rząd RP, w wysokości maksymalnej do 70 proc. zainwestowanego kapitału. Zapewne nie bez znaczenia są też korzyści finansowe z racji zwolnień od lokalnego podatku od nieruchomości. W myśl uchwały Rady Gminy Trzebownisko z 2004 roku, wszelkie firmy inwestujące na terenie gminy korzystają z takiego zwolnienia na czas budowy (do 3 lat) oraz po uruchomieniu inwestycji na okres roku (jeśli utworzono 5 – 10 miejsc pracy) lub dwu lat (jeśli utworzono więcej niż 11 miejsc pracy). To oczywiste, że w grupie firm, które z takiego prawa skorzystały znalazły się wszystkie zakłady wybudowane w strefie przylotniskowej Parku AEROPOLIS. Ubytek środków w budżecie gminy, z tego powodu, wyniósł w 2011 roku 49 tyś. złotych. To stosunkowo niewiele, wobec korzyści społecznych -  środowisko otrzymało ofertę rynku pracy wzbogaconą się o kilkaset miejsc – nowocześnie wyposażonych i nieźle opłacanych.
 

    Sama tylko MTU AERO ENGINES, uruchomiona w maju 2009, kosztem ok. 50 mln euro,  zatrudnia obecnie ponad 360 pracowników, w tym prawie 90 inżynierów. Tutaj potrzebni są bowiem autentyczni fachowcy, ludzie zdyscyplinowani i odpowiedzialni. Produkują części do turbin samolotowych, w tym do najnowszych Boeingów i Airbusów, montują moduły zespołów napędowych. W ten sposób, niemiecki koncern krzewi tradycje polskiego przemysłu lotniczego, zakorzenione w naszym regionie siedemdziesiąt lat temu.
 

    Naprzeciw nowego terminalu Jasionka, na 9 – ha działce,  stoi nowoczesny kompleks BORG WARNER TURBO SYSTEMS. Zakład w Tajęcinie to jedna z kilkudziesięciu filii tej amerykańskiej firmy, rozsianych po 17 krajach świata. Załoga licząca 180 osób, produkuje turbosprężarki do silników samochodów osobowych (rocznie 2 mln sztuk) oraz moduły do nowoczesnych skrzyń biegów. W tej, jakże precyzyjnej robocie, znakomicie sprawdzają się  kobiety.
 

    W strefie przylotniskowej Parku funkcjonuje 9 podmiotów; już produkują bądź są na etapie inwestycji. Otwarta w sierpniu 2010 firma OPTeam to kolejny przykład promowania najnowszych osiągnięć myśli technicznej. Zajmuje się produkcją systemów wykorzystujących technologie kart elektronicznych (np. karta studencka, stałego klienta, legitymacja uczniowska). Oddany we wrześniu ubr. Zakład Narzędziowy ZELNAR opuszczają narzędzia i formy, tłoczniki i wykrojniki; wdraża się tutaj najnowsze technologie do produkcji form wtryskowych. Również nowatorskie technologie (nawęglanie próżniowe), a także wysoko wyspecjalizowana obróbka metali - to domena najmłodszego „dziecka” strefy - Zakładu VAC AERO, fabryki korporacji kanadyjskiej. Niedawno, 9 maja, nastąpiło oficjalne jej otwarcie; kosztowała 13 mln złotych, w tym połowę uzyskano z UE.
 

 
    Cennym nabytkiem PPN-T, w obrębie strefy Tajęcina, będzie też - już rzucający sie w oczy - kompleks GOODRICH AEROSPACE POLAND, znanego producenta podwozi samolotowych. To drugi, po krośnieńskim, polski zakład tej korporacji. Zaś RARR, zarządzająca Parkiem, nie zwalnia tempa i przygotowuje dalsze propozycje dla międzynarodowego biznesu. Wkrótce, znajdą się w tej ofercie również następne działki z zasobów komunalnych gminy Trzebownisko. Tym razem, będzie to areał o łącznej powierzchni ponad 4 ha. W obrębie całej 70 - ha strefy, pozostało jeszcze ok. 5 ha gruntów gminy Trzebownisko, wyznaczonych do zabudowy przemysłowej. Od początku funkcjonowania w strefę pod Tajęciną zainwestowano ogółem ok. pół miliarda złotych; powstało ok. 700 znakomicie wyposażonych miejsc pracy. Znaczną cześć środków pozyskano z funduszy Unii Europejskiej.
 

    Obok strefy przylotniskowej (Tajęcina), działa też strefa S2 (Rogoźnica) usytuowana na terytorium gminy Głogów Młp., obejmująca obszar 47 ha. Do tej pory, swe zakłady zlokalizowało tu 19 firm o branży chemicznej, elektronicznej, elektromaszynowej i tworzyw sztucznych. Są to m.in. ZELMER (na zdjęciu powyżej), LEDOLUX (produkcja systemów oświetleniowych LGD), PLASTSYSTEM (produkcja opakowań z tworzyw dla chemii budowlanej), OFFSET DRUK, D.A.GLASS (produkcja i obróbka szkła płaskiego), ELMAT (dystrybucja rozwiązań teleinformatycznych), EKO HYBRES (recykling sprzętu AGD), POLIMARKY (produkcja granulatu tworzyw sztucznych).    

    W ramach II etapu rozbudowy Parku, podjęto prace przy uzbrajaniu 50 ha tzw. strefy S1-3, położonej koło Rudnej Małej. Tymczasem, RARR finalizuje realizację kluczowego zadania dla głównej idei Parku Naukowo – Technologicznego AEROPOLIS, jako kuźni innowacyjności i nowoczesności. Chodzi o uruchomienie 5 laboratoriów naukowo – badawczych, a nade wszystko, o oddanie w do użytku Inkubatora Technologicznego PPN-T wraz z Centrum Obsługi Parku w Tajecinie. Wartość całkowita projektu – 82 mln złotych, w tym dofinansowanie z UE – 51 mln. Jak widać na powyższej fotografii, do zakończenia tej inwestycji już niedaleko. Biznesmeni, załatwiający interesy w Agencji, jeśli zechcą, podejdą do Centrum Obsługi pieszo. Z lotniczego terminala Jasiona to zaledwie kilka kroków. Do tego, wszechobecny zapach tajęcińskiego lasu. To może się bardzo spodobać.
 

                    Tekst: Ryszard Bereś
                    Zdjęcia: autor, Marcin Kozioł, archiwum RARR