Zaczernie. Nie ma chyba w kraju drugiej takiej wsi, która dałaby Polsce i regionowi tak wielu znamienitych ludzi, bez reszty oddanych ruchowi strażackiemu. Zapewne, nie ma drugiej takiej miejscowości, w której tylu jej mieszkańców związało osobistą karierę ze strażackim mundurem. Większość z nich realizuje się w szeregach Ochotniczej Straży Pożarnej. Dla wybranych, zawsze było miejsce w jednostkach straży zawodowej. I tak jest w Zaczerniu od wielu dziesięcioleci.
 

    Jak napisali bracia Andrzej i Maciej Stopowie, autorzy monografii „Zaczerska Straż Pożarna”, wydanej w 2005 roku z okazji jubileuszu 100-lecia OSP, w całej historii jednostki w zawodowym pożarnictwie służyło lub nadal służy aż 60 strażaków. W gronie tym znalazło się 10 oficerów, 13 – chorążych i aspirantów, 37 – podoficerów. Aż trzech zaczernian pełniło zaszczytne funkcje komendantów wojewódzkich PSP: płk poż. Jan Smykała w Tarnobrzegu, zaś płk poż. Kazimierz Guzek i st. bryg. Andrzej Stopa w Rzeszowie. Kpt. poż. Tadeusz Siciak oraz kpt. Stanisław Wiśniewski kierowali komendami powiatowymi PSP, natomiast st. bryg. Janusz Guzek oraz mjr poż. Czesław Smykała sprawowali funkcje naczelników wydziałów komendy wojewódzkiej. Obecnie, z pracą w straży zawodowej na różnych szczeblach związanych jest blisko 20 mieszkańców sołectwa.
 

    Jednostka OSP w Zaczerniu powstała w 1905 roku, jako pierwsza w naszym rejonie. Rok później (1906) zorganizowała się OSP w Trzebownisku, rok 1910 to data urodzin jednostki OSP w Jasionce, zaś w lipcu br. odbędą się uroczystości 100-lecia OSP w Stobiernej. Wszystkich zainteresowanych barwną historią straży zaczerskiej odsyłam do cytowanej monografii. W tym miejscu wypada jedynie stwierdzić: każda z działających w gminie Ochotniczych Straży Pożarnych zapisała na kartach swej kroniki fakty poświadczające najwyższą ofiarność strażaków w obronie życia i zdrowia swych ziomków. Dzieje OSP to zarazem kalendarium szczególnej ofiarności druhów w pracy społecznej na rzecz swej wsi. Mówiąc inaczej: jakże uboższy byłby obraz naszej gminy bez pracy i aktywności naszych strażaków ochotników.
 

    Posiłkując się statystyką, warto dodać następujące dane. Jednostki OSP w gminie Trzebownisko funkcjonują we wszystkich 10 sołectwach. Skupiają łącznie 742 członków, w tym 164 kobiety. Najliczniejsza jednostka działa w Wólce Podleśnej, liczy 150 członków. W jej ramach funkcjonują dwie drużyny dziecięce (dzieci od 10-16 lat) oraz dwie młodzieżowe (powyżej 16 lat). Drużyny dziecięce zorganizowano też w Zaczerniu i Nowej Wsi. Mężczyzn dzielnie wspomagają panie. Drużyny kobiece są dumą ochotniczych straży pożarnych w Wólce, Jasionce, Tajęcinie, Łukawcu i Łące. Pięć jednostek (Trzebownisko, Łąka, Zaczernie, Wólka, Stobierna) zostało włączonych w ogólnopolski system ratowniczo gaśniczy; jednostki te wykorzystuje się w akcjach na terenie powiatu, województwa a nawet kraju.
 

    Ochotnicze Straże Pożarne coraz lepiej czują się w dobie elektroniki i Internetu. Warto, aby to obycie z techniką XXI wieku umacniać, wchodząc z tematyką strażacką na łamy kolejnych stron i serwisów internetowych. Wszak to dziś najszybszy środek komunikowania się i przekazu. Swoją zakładkę w serwisie NASZE TRZEBOWNISKO posiada tamtejsza OSP. Własną stronę uruchomiła też OSP Stobierna. Oczekujemy, iż tym śladem pójdą pozostałe jednostki z terenu gminy, korzystając z pomocy młodzieży gimnazjalnej i szkolnych nauczycieli informatyki. A może, tytułem zachęty, Zarząd Gminny OSP rozpisze konkurs na najlepszą strażacką stronę internetową?
 

    Doświadczenia z terenu Zaczernia potwierdzają tezę, że pasja wspólnej pracy w drużynie OSP przechodzi z pokolenia na pokolenia. Tak było przez dziesięciolecia w domach Bieńków, Kloców, Skałów, Stopów, Błoniarzy, w wielu, wielu innych zaczerskich rodzinach. Tak jest dziś m.in. w rodzinie Jana Pukały, komendanta gminnego OSP,  w rodzinach Poradów, Piestrzaków czy Rumanów. Śladem ojców idą ich pociechy;  trafiają do młodzieżowej drużyny, niektórzy z ambitnym planem ubiegania się o miejsce w szkole pożarnictwa.
 

    Nic więc dziennego, iż także w tym roku, reprezentanci zaczerskich szkól wiedli prym w gminnym finale Turnieju Wiedzy Pożarniczej „Młodzież zapobiega pożarom”. Tematyka zadań konkursowych oprócz teorii (historia, przepisy, struktury organizacyjne straży, zasady funkcjonowania), obejmowała też pytania praktyczne, chociażby z zakresu wykorzystania podstawowego sprzętu.   
 

    W Domu Ludowym w Tajęcinie spotkały się drużyny reprezentujące szkoły z 6 sołectw. Wśród uczniów szkół podstawowych największą wiedzą popisali się: Michał Prokopiec, jego brat Maksymilian Prokopiec, Piotr Porada (wszyscy SP Zaczernie), Aleksandra Małecka (Wólka P.), Oskar Maternowski (Zaczernie), Wiktoria Lech (Wólka).
 

    Wśród gimnazjalistów najlepiej wypadli: Tomasz Osypka, Paweł Ruman, Grzegorz Porada (wszyscy Zaczernie), Dawid Kogut (Łukawiec) i Krzysztof Tomasik (Wólka).
 

    W powiatowych eliminacjach Turnieju bracia Prokopcowie znów byli bezkonkurencyjni. Maksymilian reprezentować ma powiat rzeszowski w finale wojewódzkim, zaplanowanym na 30 kwietnia, w Trzcinicy, powiat jasielski.

                                     R.B.
                                     Zdjęcia: z archiwum OSP